"Leiderschap begint bij jezelf"

• Home ›
• Nieuws ›
• "Leiderschap begint bij jezelf"

Geplaatst op 28 maart 2024

De in Arnhem geboren Andries Mulder liep als scholier rond op het Beekdal Lyceum (destijds ‘KGL’). Daar ondervond hij hoe bepalend en vormend een goede docent is. Na de nodige omzwervingen via onder andere de cultuursector, vond hij  beroepsmatig zijn bestemming in het funderend onderwijs. Nu is hij interim bestuurder bij Quadraam.
 
Wie was Andries in zijn jeugd?
“Ik ben de jongste uit een gezin met drie kinderen. Als ik mezelf als kind moet karakteriseren: levendig, creatief, onderzoekend, avontuurlijk en nieuwsgierig. Ik speelde viool, vond het heerlijk om lekker buiten actief te zijn bij de padvinderij en wilde als kleintje altijd meedoen met mijn wat oudere broer en zus. Ik ben altijd wel gericht geweest op het samen doen.”
 
Wat is je bijgebleven uit jouw middelbareschooltijd?
“In de vierde klas van het vwo had ik een heel fijne mentor: de docent ‘economie 2’, zoals dat toen heette. Hij had oog voor wie ik werkelijk was en voor wat ik nodig had. Hij nam de tijd voor me, vroeg door en zag wat er op de achtergrond, bij ons thuis, speelde en welke invloed dat op mij had. Erkend worden, steun vragen; voelen dat dat vanzelfsprekend en veilig is. Ik gun ieder kind een docent die op een zo passende manier zo helpend is.”
 
Wat betekent deze ervaring voor jou?
“Ik ben hier ontzettend dankbaar voor; hoe deze man mij behandelde heeft tot op de dag van vandaag veel invloed op mijn leven. Vanuit dat perspectief kijk ik ook als bestuurder naar het onderwijs: het gaat niet om cijfers en systemen. Het gaat om handelen in het belang van het kind. Zonder te oordelen kijken naar de leerling. Het kind sterker en weerbaar maken, zodat het zich persoonlijk kan ontwikkelen en een stap naar voren durft te doen. Kinderen de kansen geven waar zij recht op hebben. In de almaar complexer wordende samenleving zijn deze vaardigheden voor docenten extreem belangrijk.” 
 
Wilde je altijd al werken in het onderwijs?
“Nee, ik wilde eerst kok worden en later arts. Ik was al ingeloot voor geneeskunde, maar vond de beta-vakken toch wel erg ingewikkeld. Toen ben ik rechten gaan studeren, waarbij ik vooral de filosofische en sociologische kant interessant vond. Daarna ging ik aan de slag als jurist bij de Raad van State. Op een gegeven moment kwam ik als directeur van het Cultuurfonds in aanraking met basisscholen. Daar zag ik bij de leerkrachten een enorme drive om iets te betekenen voor een ander. Dat had ik tot dan toe in mijn werkomgeving gemist; dat wilde ik ook. En zo kwam ik terecht in het onderwijs.”
 
Hoe ziet jouw onderwijsloopbaan er in grote lijn uit?
“Die startte bij het Conservatorium in Amsterdam. Daarna werd ik faculteitsbestuurder bij de Vrije Universiteit. Gaandeweg – hoe meer ik mij verdiepte in leiderschap - merkte ik dat met name de leeftijdsfase van 0 tot 18 jaar mij fascineerde. In die vormende periode gebeurt het voor mij; naast het gezin/thuis is school dan zó zichtbaar en bepalend. Ik was nog niet zo lang toezichthouder bij het Spinoza Lyceum in Amsterdam, toen ik aan de slag kon als rector/bestuurder op een school voor mavo/havo/vwo in Zutphen. Daarna heb ik langere tijd gewerkt voor een grote scholengroep voor primair onderwijs in Enschede en omgeving.”
 
Je hebt vrijwel altijd leidinggevende functies gehad. Ben je een geboren leider?
“Ik merkte wel al heel vroeg in mijn leven dat die rol mij goed ligt. Ik begon als ‘welpje’ bij de padvinderij en kreeg binnen korte tijd als ‘gids’ de leiding over een groepje kinderen. Ook in het orkest waar ik later speelde, werd ik vrij snel voorzitter van het bestuur. Het draait in mijn leven om die combinatie van creativiteit, outdoor en sturend willen zijn: in verbinding met elkaar iets mooier of beter maken dan het is. Of samen iets doen wat nog niet eerder gedaan is.”
 
Als je het in Nederland voor het zeggen had, wat zou je dan meteen invoeren of afschaffen?
“Ik zou de knip weghalen tussen het primair en voortgezet onderwijs. Veel meer de tijd nemen voor die belangrijke periode in het leven van jongeren, zodat ze rond hun 15e of 16e jaar hun spoor vinden. En ik pleit voor gratis kinderopvang. Het ontwikkelniveau van vierjarigen staat door allerlei oorzaken steeds meer onder druk; wat je in die periode mist, haal je in de rest van je leven niet meer in. Kortom, integraal kijken naar jongeren van 0 tot 18 jaar: we kunnen hier samen nog veel meer in doen.”
 
Wat is je opgevallen bij Quadraam?
“In andere organisaties heb je overlegorganen als het Directeuren Overleg of een MT. Bij Quadraam hebben we ‘De Ontmoeting’, een - afwisselend formele en informele - bijeenkomst tussen de schooldirecteuren en het bestuur. Meer dan ik gewend ben, zie ik hier verbinding tussen verschillende scholen. Dat vind ik mooi. Wat ik minstens zo belangrijk vind, is de Groep 75: alle leidinggevenden binnen onze scholengroep. Zij staan dagelijks in rechtstreeks contact met docenten en leerlingen. En die leerling is wat mij, en ons, drijft. Ik zie daarom in de samenwerking tussen leidinggevenden nog veel kansen!”
 
Wat zou je specifiek tegen leidinggevenden willen zeggen?
“Goed leiderschap begint bij jezelf. Laat je niet leiden door de waan van de dag; dan los je vandaag één probleem op, maar heb je er morgen tien extra. Neem de tijd om na te denken. En: zorg goed voor jezelf. Pas dan kun je ook goed zorgen voor je mensen.”
 
Tot slot: wat zie je als jouw missie bij Quadraam?
“Die ligt ook op het vlak van (persoonlijk) leiderschap: wat maakt dat jij, met jouw persoonlijkheid, de dingen goed doet? Oftewel: de ander bewust maken van de essentie van zijn of haar opdracht. En het goede gesprek hierover voeren met elkaar: Wat heb je nodig? Wat heb je te ontwikkelen? Waar zit je drive? Wat ga jij doen en hoe kan ik je daarbij helpen? Bereid zijn om met elkaar van elkaar te leren, in een omgeving waarin vertrouwen het uitgangspunt is. En als je dan dat vonkje ziet bij de ander, dan gaat het stromen. Dan heb je direct impact.”

 

« Terug naar overzicht