• Home ›
• Nieuws ›
• Samen een brug slaan tussen vo en wo

Geplaatst op 06 december 2021

Cefas van Rossem is sinds kort een dag per week gedetacheerd als Teacher in Residence bij de Radboud Universiteit. Zijn taak: het voortgezet en het wetenschappelijk onderwijs dichter bij elkaar brengen. Hoe pakt hij dat aan? En welke tips heeft hij voor vwo-docenten?

Waarom is deze functie in het leven geroepen?
“In de praktijk blijkt dat examenleerlingen op middelbare scholen niet altijd een goed beeld hebben van wetenschappelijke studies. Omgekeerd geldt dat universitaire docenten soms lastig kunnen inschatten wat een eerstejaars student aankan. Voor veel eerstejaars studenten is de overgang naar de universiteit dan ook best lastig. Door goede voorlichting en door over en weer in elkaars keuken te kijken, ontstaat een reëler en completer beeld. Hierdoor kunnen aspirant-studenten zich beter voorbereiden op hun studie en zijn ze beter in staat de juiste studiekeuze te maken.”

Beslaat deze rol alleen jouw eigen vakgebied Nederlands?
“Nee, zeker niet. In deze rol werk ik ook samen met andere Teachers in Residence, namelijk die van andere letterenstudies: Frans, Duits, Engels, Spaans, klassieke talen, geschiedenis en kunstgeschiedenis.”

Wat is onder vwo-leerlingen een typisch misverstand over wetenschappelijke studies?
“Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om Nederlands te studeren omdat je zo geniet van boeken, maar al tijdens je eerste jaar krijg je een breed palet van alles wat met Nederlands – en taal in het algemeen – te maken heeft. Inclusief passende, academische vakliteratuur die echt niet altijd in het Nederlands is. Ook is niet elke leerling zich er van bewust dat je naast je eigen vak ook algemene faculteitsvakken moet volgen of dat je bijvoorbeeld de Academische Taaltoets moet doen.”

Wat valt eerstejaars studenten in het algemeen tegen?
“We merken dat zij zich vaak overvallen voelen door de hoeveelheid tekst die ze voorgeschoteld krijgen op de universiteit. Moest je op het vwo zes pagina’s doornemen; op de universiteit kunnen dat er zo maar veertig zijn. Denk maar aan een studie als Rechten; daarin speelt leesvaardigheid een heel grote rol. Ook is schrijven een groot onderdeel van veel universitaire studies. Naast spelling, stijl en zinsopbouw blijkt argumentatie een groot struikelblok.”

Hoe zorg je voor een betere aansluiting tussen vwo en wo?
“Ons team van Teachers in Residence nodigt universitaire docenten bijvoorbeeld uit om op middelbare scholen mee te lopen, zodat ze meer feeling krijgen bij wat vwo-leerlingen weten en kunnen. Omgekeerd probeer ik de verwachtingen van universitaire docenten helder te krijgen. Zo vaak ik kan, volg ik daarom zelf eerstejaars colleges en geef ik feedback over zaken die mij opvallen. Maar de aansluiting zit soms ook in heel praktische dingen. Bijvoorbeeld aangeven dat het niet handig is om een feestweek voor aankomend studenten te organiseren tijdens de eindexamenweken op het vwo.”

Hoe kunnen vwo-docenten de overstap naar het wo verkleinen?
“Je kunt je leerlingen voorbereiden op het wetenschappelijk onderwijs door bijvoorbeeld eens een tekst op universitair niveau te behandelen in je les. Dit hoeft niet per se een anderstalige tekst te zijn; het kan ook gaan om een opdracht op het gebied van economie of maatschappijleer. Op de website van de Radboud Pre-University College vind je allerlei lesmaterialen waarvan je kosteloos gebruik kunt maken. Bovendien kun je gemotiveerde leerlingen aanmelden voor het volgen van exclusieve masterclasses. Verschillende onderzoekers, toppers in hun vakgebied, laten jouw leerlingen iets zien waarvan ze kippenvel krijgen.”

Waarom past deze jas jou zo goed?
“Net zoals ik het fantastisch vind om les te geven aan brugklasleerlingen, heeft ook het werken met eerstejaars studenten voor mij iets extra’s. Beide hebben vaak net even dat steuntje in de rug nodig omdat ze zich overweldigd kunnen voelen door alles wat nieuw is. Ik vind het fijn om hen de bevestiging te geven dat ze in alle voorgaande jaren de benodigde bagage hebben verzameld om ook deze nieuwe fase aan te kunnen.”

Wat drijft jou nog meer?
“In deze rol kan ik mijn (onderzoeks)netwerk inzetten: niet alleen om de overstap naar de universiteit te versoepelen, maar ook om leerlingen enthousiast te krijgen voor het volgen van een wetenschappelijke studie. Zo liet een professor ons laatst lesmateriaal zien op basis van Duitse brieven uit de Tweede Wereldoorlog. Een prachtig voorbeeld van hoe je onderzoek tastbaar maakt in de klas. Onderzoekers van de Letterenfaculteit kunnen in samenwerking met docenten in het voortgezet onderwijs ook zulk materiaal ontwikkelen. Het lijkt me mooi om de rol van spin in het regionale web te vervullen en collega’s in het voortgezet en wetenschappelijk onderwijs aan elkaar te koppelen.”

Hoe kunnen docenten leerlingen warm maken voor een (universitaire) lerarenopleiding?
“Neem je leerlingen mee in jouw (academische) loopbaan. Vertel eens wat je beleefd hebt tijdens bijvoorbeeld je internationale stage. Blik in je les eens terug op het onderzoek dat jij hebt gedaan. Of nodig een gastdocent uit die gepassioneerd kan vertellen over zijn of haar vakgebied. Breng de wetenschap en het docentenvak tot leven in je klas!”

« Terug naar overzicht