Interview Jan Langerhuizen

“Onderwijs: fundament van de samenleving”

Voormalig advocaat Jan Langerhuizen is sinds 2015 lid van de Raad van Toezicht van Quadraam. Per 1 januari 2023 neemt hij de voorzittershamer over van Han van Wijk. Wat betekent onderwijs voor hem? En met welke blik kijkt hij naar de Raad van Toezicht?

Welke rol heb je binnen de Raad van Toezicht, Jan?
“Alle leden van de Raad van Toezicht hebben hun eigen aandachtsgebied. Op dit moment ben ik voorzitter van de zogenaamde ‘remuneratiecommissie’; dat betekent dat ik - samen met Han van Wijk - vormgeef aan de werkgeversrol van de Raad van Toezicht. Zo adviseren wij over het (her)benoemen van de leden van het College van Bestuur, voeren we functioneringsgesprekken met hen en staan we natuurlijk ook uitgebreid stil bij hun welzijn. Kortgezegd: we voeren alle gesprekken die je van een goede werkgever mag verwachten.”

Wat is het grootste misverstand over het gremium Raad van Toezicht?
“De naam doet vermoeden dat wij de hele dag met een potlood in de hand zitten te kijken of anderen hun werk wel goed uitvoeren. Dat is zeker niet het geval. We overleggen ook samen met het College van Bestuur over welke kant je op wil als organisatie en op welke manier je dat doet. Dat sparren is dus, naast werkgever zijn en toezichthouden, ook een duidelijke – en heel leuke, interessante! - rol van de Raad van Toezicht. Er zit natuurlijk wel een spanningsveld; je kunt niet aan de voorkant teveel het beleid meebepalen, want dan komt die toezichtsrol in het gedrang. Het is een kwestie van met de juiste afstand betrokken zijn.”

Wat is de kracht van een goede Raad van Toezicht?
“Onze Raad van Toezicht bestaat uit mensen met totaal verschillende achtergronden. Iedereen neemt vanuit zijn of haar eigen discipline nuttige kennis en ervaring mee. En allemaal voelen de leden van de Raad van Toezicht zich actief betrokken bij de organisatie. De kracht zit in het collectief: de combinatie van al die verschillende invalshoeken, waardoor we in staat zijn om goed te sparren en te adviseren.”

Hoe ben je bij Quadraam terechtgekomen?
“In de tijd dat mijn kinderen nog op de basisschool zaten, was ik toezichthouder bij een stichting voor primair onderwijs. Daar is de kiem gelegd. Vervolgens heb ik wat andere bestuursfuncties vervuld. En toen werd ik geattendeerd op deze functie en die leek me erg leuk. Twee van onze kinderen hebben op het Stedelijk Gymnasium Arnhem gezeten. En vanuit onze vroegere woonplaats Zevenaar kende ik het Liemers College en het Candea College. Dus Quadraam was niet helemaal onbekend voor mij.”

Vervul je nog andere functies in het onderwijs?
“Naast deze rol bij Quadraam ben ik voorzitter van de Raad van Toezicht van het Samenwerkingsverband Onderwijs op Maat in de Liemers. Zij zorgen ervoor dat basisschoolleerlingen die extra ondersteuning nodig hebben, interne en ambulante begeleiding krijgen of op een passende plek binnen het speciaal basisonderwijs terechtkomen.”

Wat heb je met onderwijs?
“Onderwijs is een van de fundamenten van onze samenleving. Wil je het als maatschappij goed met elkaar kunnen blijven doen, dan moet je echt oog houden voor goed onderwijs. Onderwijs kan heel veel repareren wat ergens anders misgaat. Waarbij je ook weer niet teveel op het onderwijsbordje moet leggen. De mensen in het onderwijs doen ontzettend hun best, maar die verantwoordelijkheid houdt natuurlijk wel ergens op. De spankracht van het onderwijs is niet onbeperkt.”

Je bent 40 jaar advocaat geweest: wat is het grootste verschil tussen de advocatuur en het onderwijs?
“Als advocaat ben je vooral bezig met het zo snel mogelijk goede oplossingen bedenken voor de situatie waarin jouw cliënten zich bevinden. In het onderwijs heb je juist vaak te maken met lange-termijn-ontwikkelingen. Dat was in het begin even schakelen. De afgelopen jaren heb ik me daarin  enigszins aangepast; aan de andere kant wil je juist ook vanuit je eigen kracht en know-how je bijdrage leveren aan de Raad van Toezicht. Dus ik zoek daarin naar een goede balans.”

Is jouw kijk op Quadraam gedurende de jaren veranderd?
“Als je net binnenkomt, weet je dat Quadraam een grote organisatie is: dat er veertien scholen zijn die onder een en dezelfde paraplu vallen. Het was mij op dat moment niet meteen duidelijk hoever die samenwerking gaat. Inmiddels weet ik dat er niet alleen een uitwisseling plaatsvindt van kennis en ervaring, maar ook dat er een gedeelde verantwoordelijkheid is voor het bieden van kwalitatief goed onderwijs. En dat vind ik heel mooi om te zien.”

Hoe was jouw eigen ervaring met het voortgezet onderwijs?
“In verband met een verhuizing heb ik op twee heel verschillende middelbare scholen gezeten. De een was protestants-christelijk, de ander openbaar. Ik kijk op beide heel goed terug. Bepaalde leraren kan ik mij erg goed herinneren.. Zoals die economie-docent die net dat stapje extra zette, waardoor leerlingen meer uit zichzelf wisten te halen, dan dat ze zonder hem hadden gedaan. Dat is het mooie van het docentenvak: de impact die je kunt hebben op het leven van anderen.”

Wat is typerend voor het onderwijs van nu ten opzichte van vroeger?
“Vroeger was het natuurlijke gezag en respect groter; daar hebben we allemaal in onze samenleving, en dus ook in het onderwijs, mee te maken. Wat ik heel mooi vind aan het onderwijs van nu is dat er meer aandacht is voor gepersonaliseerd leren. Interesses, vaardigheden, zelf invloed kunnen uitoefenen op wat je kunt en wilt leren en op welke manier je dat wilt doen. Ik vind het belangrijk dat ieder kind die kans krijgt.”